Kancelaria Domański Zakrzewski Palinka przygotowała razem z fundacją Court Watch Polska raport stanowiący przegląd innowacji technologicznych w wymiarze sprawiedliwości w Polsce i na świecie. Raport „Sądy dostępne przez internet. Szanse i zagrożenia.” opisuje, jakie rozwiązania funkcjonują w krajach będących liderami w informatyzacji wymiaru sprawiedliwości w Europie między innymi w Hiszpanii, Austrii, Niemczech, czy Estonii. Poza tym raport zwraca uwagę także na rozwiązania zastosowane w Chinach i Stanach Zjednoczonych. 

W odniesieniu do Polski, Raport opisuje aktualnie funkcjonujące rozwiązania technologiczne odnośnie komunikacji i posiedzeń online, a także zawiera wnioski i rekomendacje, które według autorów raportu mają usprawnić cały system. 

Wspólna baza danych w Estonii, USA gotowe na pandemię, w Chinach AI i roboty na korytarzach

Na szczególną uwagę zasługują fragmenty opracowania odnoszące się do Estoni. Jak wskazuje Raport, w tym kraju nie można mówić o samej informatyzacji wymiaru sprawiedliwości w oderwaniu od reszty administracji publicznej, ponieważ Estonia ma zintegrowany system danych pomiędzy wszystkimi instytucjami. To oznacza, że organy mogą pobierać dane z systemu i nie muszą żądać ich od stron postępowania, czy interesantów. Poza tym w Estonii funkcjonuje także system informacji sądowej, dzięki któremu można wszczynać postępowania. 

W Stanach Zjednoczonych, jak zauważa raport, już wcześniej przygotowywano wymiar sprawiedliwości na wypadek wystąpienia pandemii. W 2016 roku powstał raport Narodowego Centrum Sądów Stanowych „Przygotowanie do pandemii”. Raport zwraca też uwagę na wykorzystywanie sztucznej inteligencji do zbierania danych i usprawniania pracy sędziów w Chinach oraz robotów asystentów, którzy udzielają w tym kraju porad prawnych na korytarzach sądów. Poza tym w Chinach pomoc można uzyskać także w “sądach mobilnych”, z którymi można się kontaktować na platformie WeChat.

Sądy on-line w Polsce

Raport może być nieco mniej odkrywczy, jeśli chodzi o Polskę, ponieważ wskazuje na problemy, które branża prawnicza doskonale zna. Niemniej, pojawia się kilka zwracających uwagę informacji o działaniach poszczególnych sądów na rzecz informatyzacji postępowań. Poza tym w raporcie jest także ciekawa rozmowa z sędzią dr Krzysztofem Kuroszem prezesem Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi, który jako pierwszy uruchomił rozprawy online z dostępem publiczności. 

Raport zawiera także artykuły prawników kancelarii DZP. Radca prawny Paweł Lewandowski, partner współzarządzający praktyką postępowań spornych piszę o rozprawach sądowych on-line w czasach pandemii, a radca prawny dr Bartosz Karolczyk senior associate w praktyce postępowań spornych przedstawia opracowanie dotyczące komunikacji sądowej w czasach zarazy. 

Raport dostępny jest na stronie Fundacji Court Watch Polska.